Bạn đã bao giờ cảm thấy rùng mình khi ai đó đang theo dõi bạn chưa? Sau đó, bạn quay lại và bạn không thấy bất cứ điều gì khác thường. Tuy nhiên, tùy thuộc vào vị trí của bạn, bạn có thể không hoàn toàn hình dung ra nó. Có hàng tỷ thứ cảm nhận được bạn mỗi ngày. Chúng ở khắp mọi nơi và khuất tầm nhìn. Chúng có thể ở bên trong TV, tủ lạnh, ô tô và văn phòng của bạn. Những thứ này biết về bạn nhiều hơn bạn có thể tưởng tượng và chúng đa số truyền đạt những thông tin đó qua internet. Bài viết bên dưới sẽ khái quát về thiết bị thông minh đang theo dõi bạn như thế nào và cách để hạn chế các thiệt hại về quyền riêng tư khi dùng các thiết bị thông minh. 

Các thiết bị thông minh của bạn đang theo dõi bạn - đây là cách để hạn chế thiệt hại về quyền riêng tư

Quay trở lại năm 2007 và thật khó để tưởng tượng cuộc cách mạng của các ứng dụng và dịch vụ hữu ích mà điện thoại thông minh đã mở ra. Thế nhưng chúng đi kèm với cái giá phải trả, đó là sự xâm nhập và mất quyền riêng tư. Trên cương vị là các nhà khoa học máy tính nghiên cứu về quyền riêng tư và quản lý dữ liệu, chúng tôi nhận thấy rằng với khả năng kết nối internet được mở rộng cho các thiết bị trong nhà, văn phòng và thành phố đã dẫn đến việc quyền riêng tư đang bị đe dọa hơn bao giờ hết.

Internet of Things (IoT) – Internet vạn vật

Các thiết bị, xe hơi và ngôi nhà của bạn được thiết kế để giúp cuộc sống của bạn dễ dàng hơn và tự động hóa các công việc bạn thực hiện hàng ngày như bật và tắt đèn khi bạn vào và ra khỏi phòng, nhắc bạn rằng cà chua của bạn sắp hỏng, cá nhân hóa nhiệt độ của nhà bạn tùy theo thời tiết và sở thích của từng người trong hộ.

Để làm được điều kỳ diệu của mình, chúng cần internet để liên hệ với sự trợ giúp và dữ liệu tương quan. Nếu không có truy cập Internet, bộ điều khiển nhiệt thông minh của bạn có thể thu thập dữ liệu về bạn, nhưng nó không biết dự báo thời tiết là gì và không đủ mạnh để xử lý tất cả thông tin để quyết định việc cần làm.

Nhưng không chỉ những thứ trong nhà bạn được giao tiếp qua internet. Nơi làm việc, trung tâm thương mại và thành phố cũng ngày càng trở nên thông minh hơn và các thiết bị thông minh ở những nơi đó cũng có những yêu cầu tương tự. Trên thực tế, Internet of Things (IoT) đã được sử dụng rộng rãi trong giao thông vận tải và hậu cần, nông nghiệp và trồng trọt, cũng như tự động hóa ngành công nghiệp. Đã có khoảng 22 tỷ thiết bị kết nối Internet được sử dụng trên khắp thế giới vào năm 2018 và con số này dự kiến ​​sẽ tăng lên hơn 50 tỷ vào năm 2030.

Những thiết bị này biết gì về bạn

Thiết bị thông minh thu thập nhiều loại dữ liệu về người dùng của chúng. Cuối cùng, camera an ninh thông minh và trợ lý thông minh là camera và micro trong nhà bạn thu thập thông tin video và âm thanh về sự hiện diện và hoạt động của bạn. Ở phần cuối ít rõ ràng hơn, những thiết bị như TV thông minh sử dụng máy ảnh và micrô để theo dõi người dùng, bóng đèn thông minh theo dõi giấc ngủ và nhịp tim của bạn và máy hút bụi thông minh nhận ra các đồ vật trong nhà bạn và lập bản đồ từng inch của nó.

Đôi khi, sự giám sát này được tiếp thị như một tính năng. Ví dụ: một số bộ định tuyến WiFi (Router) có thể thu thập thông tin về nơi ở của người dùng trong nhà và thậm chí phối hợp với các thiết bị thông minh khác để cảm nhận chuyển động.

Các nhà sản xuất thường hứa hẹn rằng chỉ các hệ thống ra quyết định tự động chứ không phải con người nhìn thấy dữ liệu của bạn. Những điều này không phải lúc nào cũng vậy. Ví dụ: nhân viên của Amazon lắng nghe một số cuộc trò chuyện với Alexa, phiên âm chúng và chú thích chúng, trước khi đưa chúng vào hệ thống ra quyết định tự động.

Nhưng ngay cả việc hạn chế quyền truy cập dữ liệu cá nhân vào các hệ thống ra quyết định tự động cũng có thể gây ra những hậu quả không mong muốn. Bất kỳ dữ liệu cá nhân nào được chia sẻ qua internet đều có thể dễ bị tấn công bởi tin tặc ở mọi nơi trên thế giới và rất ít thiết bị kết nối internet của người tiêu dùng thực sự được an toàn.

Biết được các lỗ hổng kỹ thuật trên các thiết bị của bạn

Với một số thiết bị, như loa thông minh hoặc máy ảnh, người dùng thỉnh thoảng có thể tắt chúng để bảo mật. Tuy nhiên, ngay cả khi đây là một tùy chọn, việc ngắt kết nối các thiết bị khỏi Internet có thể hạn chế nghiêm trọng tính hữu dụng của chúng. Và bạn cũng không thể nào tùy chọn tắt các thiết bị thông minh đó khi bạn ở trong không gian làm việc, trung tâm thương mại hoặc thành phố thông minh. Vì vậy bạn vẫn có thể dễ bị nguy hiểm ngay cả khi không sở hữu thiết bị thông minh.

Do đó, với tư cách là người dùng, điều quan trọng là bạn phải đưa ra quyết định sáng suốt bằng cách hiểu sự đánh đổi giữa quyền riêng tư và sự thoải mái khi mua, cài đặt và sử dụng thiết bị có kết nối internet. Và điều này không phải lúc nào cũng dễ dàng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chủ sở hữu các thiết bị hỗ trợ trong nhà thông minh không hiểu biết đầy đủ về dữ liệu mà thiết bị có thể thu thập cũng như nơi dữ liệu được lưu trữ và ai có thể truy cập dữ liệu đó.

Các chính phủ trên toàn thế giới đã ban hành luật để bảo vệ quyền riêng tư và cung cấp cho mọi người nhiều quyền kiểm soát hơn đối với dữ liệu của họ. Một số ví dụ là Quy định chung về bảo vệ dữ liệu của Châu Âu (GDPR) và Đạo luật về quyền riêng tư của người tiêu dùng California (CCPA). Nhờ đó, bạn có thể gửi Yêu cầu truy cập chủ thể dữ liệu (DSAR) tới tổ chức thu thập dữ liệu của bạn từ một thiết bị được kết nối internet. Các tổ chức được yêu cầu trả lời các yêu cầu trong các khu vực pháp lý đó trong vòng một tháng và sẽ giải thích cho bạn dữ liệu nào của bạn được thu thập, các dữ liệu nào được sử dụng trong tổ chức và liệu dữ liệu đó có được chia sẻ với bất kỳ bên thứ ba nào hay không.

Hạn chế bị xâm phạm quyền riêng tư

Quy định là một bước quan trọng. Tuy nhiên, việc thực thi các quy định này có thể sẽ mất một thời gian để bắt kịp với số lượng ngày càng tăng của các thiết bị kết nối internet. Trong thời gian chờ đợi, có những điều bạn có thể làm để tận dụng một số lợi ích của việc kết nối internet mà không phải cho đi một lượng dữ liệu cá nhân không đáng kể.

Nếu sở hữu một thiết bị thông minh, bạn có thể thực hiện các bước để bảo mật thiết bị đó và giảm thiểu rủi ro bị xâm phạm quyền riêng tư của mình. Ủy ban Thương mại Liên bang (The Federal Trade Commission) đã đưa ra các đề xuất về cách bảo mật các thiết bị được kết nối internet của bạn. Hai bước quan trọng là cập nhật chương trình cơ sở của thiết bị thường xuyên và hoàn thành cài đặt của thiết bị và tắt mọi thu thập dữ liệu không liên quan đến những gì bạn muốn thiết bị thực hiện. Liên minh Niềm tin Trực tuyến (The Online Trust Alliance) cung cấp các mẹo bổ sung và danh sách kiểm tra cho người tiêu dùng để đảm bảo sử dụng an toàn và riêng tư các thiết bị được kết nối internet của người tiêu dùng.

Nếu bạn đang băn khoăn về việc mua một thiết bị được kết nối internet, hãy tìm hiểu dữ liệu mà nó thu thập được và chính sách quản lý dữ liệu của nhà sản xuất là gì từ các nguồn độc lập như Mozilla’s Privacy Not Allowed. Bằng cách sử dụng thông tin này, bạn có thể chọn phiên bản thiết bị thông minh mà mình muốn từ một nhà sản xuất coi trọng quyền riêng tư của người dùng.

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, bạn có thể tạm dừng và xem xét liệu bạn có thực sự cần tất cả các thiết bị của mình trở nên thông minh hay không. Ví dụ: bạn có sẵn sàng cung cấp thông tin về bản thân để có thể ra lệnh bằng lời nói cho máy pha cà phê của bạn để pha cà phê cho bạn hay không?

Lời kết

Vừa rồi là những chia sẻ về thiết bị thông minh và các để có thể hạn chế thiệt hại về quyền riêng tư khi dùng thiết bị thông minh. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích và có thể giúp bạn biết cách bảo vệ quyền riêng tư của mình khi dùng bất kỳ một thiết bị thông minh nào.

FPT – Thiết Bị Mạng

Nguồn: thenextweb.com